55 tỉnh, thành có trường hợp bệnh sán dây, ấu trùng sán lợn, Bộ Y tế khuyến cáo cách phòng

Bộ Y tế khuyến cáo cách phòng ngừa bệnh sán dây, ấu trùng sán lợn

Bệnh sán dây, ấu trùng sán lợn gặp ở nhiều nơi trên thế giới, người mắc bệnh thường liên quan đến tập quán ăn uống, ăn thịt lợn chưa nấu chín. Ở Việt Nam, bệnh xuất hiện ở tất cả các vùng miền, các tỉnh thành.

Theo số liệu được báo cáo của các cơ sở điều trị đến nay, có ít nhất 55 tỉnh, thành có trường hợp bệnh sán dây, ấu trùng sán lợn. Bệnh ấu trùng sán lợn do ăn phải thức ăn bị ô nhiễm có nhiễm trứng sán dây lợn hoặc ấu trùng sán lợn (như thịt lợn gạo) chưa được nấu chín kỹ.

Thông thường, ấu trùng sán lợn sẽ chết khi được đun nấu ở nhiệt độ 75o C trong vòng 5 phút hoặc đun sôi trong vòng 2 phút.

Trường hợp ăn phải thịt lợn nhiễm sán (lợn gạo) sống hay chưa được nấu chín, thì khi đến dạ dày ấu trùng sán sẽ thoát khỏi nang sán và bám vào thành ruột non.

Đa phần ấu trùng sẽ phát triển thành sán dây trưởng thành. Sán dây trưởng thành sinh trưởng và phát triển thành cách nẩy chồi, sinh đốt, tạo ra rất nhiều đốt sán mới, mỗi đốt có tới 50.000 trứng, chúng có thể ký sinh trong ruột nhiều năm.

Các triệu chứng khi sán dây trưởng thành: Thường không biểu hiện rõ ràng có thể đau bụng, rối loạn tiêu hóa nhẹ, triệu chứng chủ yếu là người bệnh cảm thấy khó chịu, bứt rứt, các đốt sán tự rụng theo phân ra ngoài, đốt sán có đặc điểm là những đoạn nhỏ, dẹt, trắng ngà như xơ mít, đầu sán phẳng, có thể thấy trứng sán trong phân và đây là nguồn lây nhiễm cho cộng đồng.

Có trường hợp ấu trùng sán lợn tại ruột non xâm nhập vào máu và đến ký sinh tại cơ vân, não, mắt, da...

Có thể thấy các triệu chứng:

Cơ vân: Ấu trùng sán lợn có thể phát triển ở bất kỳ cơ xương nào ở người. Có thể gây ra viêm cơ gây các triệu chứng như sốt, giả mạc cơ, sưng đau cơ và sau đó tiến triển thành teo và xơ hóa. Hầu hết các trường hợp không có triệu chứng từ khi ấu trùng chết và bị vôi hóa.

Não: Xuất hiện nang ấu trùng sán lợn trong não trường hợp này hiếm gặp. Có thể có các triệu chứng như: Đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, mất ngủ, giảm trí nhớ, liệt...Gây nguy hiểm đến tính mạng.

Mắt: Ấu trùng sán lợn ký sinh ở một số vị trí trong mắt và gây các triệu chứng như giảm thị lực, phù võng mạc, xuất huyết...

Da: U nang dưới da ở dạng nốt sần, di động, có thể gây đau.

Các chuyên gia nhấn mạnh, thịt lợn nhiễm bệnh sán dây, ấu trùng sán gạo có thể nhận biết được bằng mắt thường. Người nội trợ khi mua thịt cần quan sát kỹ để lựa chọn mua được miếng thịt tươi ngon, không bị bệnh với những đặc điểm sau: Nhìn màu thịt lợn tươi phải rắn chắc, độ đàn hồi cao, lấy ngón tay ấn vào thịt không để lại vết lõm và không bị dính

Tuy nhiên, trong thực tế cuộc sống, vẫn có người dân có thể là quá bận, vội việc khác hoặc tin tưởng vào người bán mà bỏ qua khâu lựa chọn thực phẩm, mua hàng theo kiểu tính cân trả tiền nên đôi khi vẫn mua phải những thực phẩm kém chất lượng, thậm chí là thịt mang mầm bệnh, tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe bản thân và gia đình.

Để chủ động phòng bệnh sán dây và ấu trùng sán lợn, Bộ Y tế khuyến cáo người dân:

- Thực hiện ăn chín, uống chín, ăn các thức ăn đã được nấu chín kỹ.

- Không sử dụng thịt lợn ốm để chế biến thực phẩm. Không ăn thịt lợn tái, chưa nấu chín, nem chua sống, (nguy cơ nhiễm sán dây trưởng thành), rau sống không đảm bảo vệ sinh (nguy cơ mắc bệnh ấu trùng sán lợn).

- Quản lý phân tươi, nhất là ở những vùng có người nhiễm sán dây lợn trưởng thành. Sử dụng hố xí hợp vệ sinh.Không nuôi lợn thả rông.

- Người có sán trưởng thành trong ruột phải được điều trị, không phóng uế bừa bãi.

- Tẩy giun định kỳ 6 tháng một lần.

H. Anh