1/4 lượng kiều hối chuyển qua đường phi chính thức
Tiết lộ này được TS. Võ Trí Thành – Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu Quản lý kinh tế trung ương (CIEM) đưa ra khi đánh giá về chất lượng kiều hối của Việt Nam.
Năm 2014, trong khi lượng kiều hối trên toàn thế giới là 511 tỷ USD thì lượng kiều hối của Việt Nam ước đạt khoảng 11-12 tỷ USD. Việt Nam là một trong 10 nước nhận kiều hối lớn nhất thế giới.
Nếu năm 2006, một kết quả nghiên cứu của Tổ chức Tiền tệ quốc tế (IMF) thì 50% lượng kiều hối về Việt Nam được “rót” vào chứng khoán, bất động sản … Thì nay, hơn 30% sẽ “chảy” vào gửi tiết kiệm, cũng với tỷ lệ này là đổ vào tiêu dùng; 20% là đầu tư vào vàng…
TS. Võ Trí Thành - Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương (CIEM) |
TS. Võ Trí Thành đánh giá, hiện lượng kiều hối về Việt Nam ngang ngửa với số vốn FDI giải ngân mỗi năm và vượt xa vốn ODA. Tuy nhiên, con số 11 tỷ USD hay 12 tỷ USD kiều hối “đổ” về Việt Nam, được Phó Viện trưởng CIEM cho là, vẫn chưa phản ánh được hết thực tế số tiền kiều hối “thực” được chuyển về.
Bởi, một kết quả nghiên cứu khảo sát của CIEM trong năm 2014 cho thấy, có tới 25% lượng kiều hối về Việt Nam qua đường phi chính thức. Tiền được chuyển về qua 2 kênh phi chính thức chủ yếu là nhờ người thân, quen cầm tiền từ nước ngoài về Việt Nam.
Kênh thứ 2, với tốc độ đô la hóa của Việt Nam hiện nay, chỉ cần một cuộc điện thoại giữa hai đầu mối gửi – nhận sẽ có người mang tiền tới tận tay người nhận. Hai kênh chuyển tiền này xuất hiện chủ yếu ở các thành phố lớn và các thương vụ chuyển tiền thường là nhỏ.
Có tới 1/4 lượng kiều hối về Việt Nam qua đường không chính thức |
“Nguyên nhân của kênh chuyển tiền phi chính thức bắt nguồn chính từ cạnh tranh và phí. Phí rẻ và sự cạnh tranh về tính thuận tiện khiến hình thức chuyển tiền phi chính thức nở rộ”- ông Thành nói.
Phải chăng vì mức phí chuyển tiền kiều hối từ nước ngoài về Việt Nam đang quá cao đã khiến các dịch vụ chuyển tiền kiều hối “ngầm” có đường sống?
Bình luận về điều này, bà Patricia Z. Riingen – Phó Chủ tịch cấp cao khu vực Đông Nam Á & châu Đại dương của Western Union thừa nhận, hiện mức phí kênh chuyển tiền chính thức và phi chính thức có sự chênh lệch. Song, bà Patricia nhấn mạnh, phí chỉ là một phần dịch vụ tiện lợi mà người dùng được hưởng khi sử dụng các dịch vụ chuyển tiền chính thức.
“Để vận hành và có được dịch vụ tốt các công ty phải đầu tư một khoản tiền không hề nhỏ. Còn kênh chuyển tiền phi chính thức bao giờ cũng chứa đựng rất nhiều rủi ro. Những năm gần đây chúng tôi luôn cố gắng đưa ra chính sách giá tốt nhất cho các khách hàng trên toàn thế giới”- bà Patricia nói.
Ở chiều ngược lại, TS. Võ Trí Thành lại cho rằng, sự phát triển của kênh chuyển tiền “ngầm” lại là động lực và dư địa để kênh chuyển tiền chính thức phát triển và hoàn thiện hơn.
“Cạnh tranh là cần thiết để chuyển dần từ hình thức phi chính thức sang chính thức. Việt Nam đang nỗ lực giảm tình trạng đô la hóa thì càng có dư địa để kênh chuyển tiền chính thức phát triển còn rất lớn” – ông nói.