Cần có phát thanh tiếng Tày – Nùng trên VOV
Theo Tiến sĩ Nguyễn Thị Nhung, Đại học Thái Nguyên: Kết quả tổng điều tra dân số và nhà ở Việt Nam năm 2009 cho thấy Việt Nam có 1.626.392 người dân tộc Tày. Đây là dân tộc có số dân đông thứ hai ở Việt Nam. Người Nùng có 968.800 dân, có dân số lớn thứ 7 trong số 54 dân tộc tại Việt Nam. Như vậy, hai dân tộc này đã tạo thành một nhóm gần 2,6 triệu người, đông nhất trong số các dân tộc thiểu số tại Việt Nam. Một nhóm dân tộc lớn như vậy xứng đáng được quan tâm, trong đó có sự quan tâm về mặt tiếp cận truyền thông bằng tiếng mẹ đẻ.
![]() |
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet |
“Theo điều tra của chúng tôi ở hai xã Cúc Đường (huyện Võ Nhai) và Văn Hán (huyện Đồng Hỷ) của tỉnh Thái Nguyên, có đến 435/605 người (71%) được hỏi có nhu cầu tiếp cận truyền thông bằng tiếng Tày, Nùng. Có thể nói, phát thanh bằng tiếng Tày, Nùng sẽ góp phần giải quyết được nhu cầu tiếp cận thông tin bằng tiếng mẹ đẻ của một số lượng đông đảo đồng bào Tày, Nùng. Hơn nữa, ở 2 địa điểm điều tra vừa nêu, hiện có 50/435 người có nhu cầu tiếp cận thông tin bằng tiếng mẹ đẻ hiện không biết tiếng Kinh. Nếu không có truyền thông bằng ngôn ngữ dân tộc thiểu số Tày, Nùng thì những người dân này không được tiếp cận thông tin, bởi họ không thể tiếp cận được truyền thông bằng tiếng Kinh”, Tiến sĩ Nguyễn Thị Nhung cho biết.
Cũng như nhiều dân tộc khác, đa số đồng bào dân tộc Tày, Nùng đều còn nghèo, thời gian dành hoàn toàn cho việc tiếp cận thông tin rất hạn chế. Truyền thông qua phát thanh chỉ đòi hỏi đồng bào sắm radio, một loại thiết bị đơn giản, tiện lợi, rẻ tiền. Chỉ cần đem theo một chiếc radio nhỏ, người dân có thể vừa đi lại, làm việc mà vừa có thể nghe thông tin. Việc tiếp cận thông tin qua radio đeo bên người không bị hạn chế thời gian, địa điểm, bà con có thể nghe đài bất kỳ lúc nào và ở đâu.
Hơn nữa, phát thanh có thế mạnh của sự thông tin nhanh nhạy hơn so với với báo giấy, phủ sóng rộng, có khả năng xã hội hóa thông tin cao và hiệu quả. Điều này rất phù hợp với yêu cầu phục vụ nhu cầu về truyền thông của đồng bào dân tộc thiểu số, đặc biệt là những người cư trú ở những địa bàn xa xôi, hẻo lánh. Với loại hình phát thanh, đồng bào có thể tiếp cận sớm nhất với thông tin về những sự kiện, sự việc xảy ra hàng ngày, hàng giờ trong cuộc sống không chỉ ở trong nước mà còn cả trên thế giới.
Nhấn mạnh việc nếu phát thanh bằng tiếng Tày, Nùng được thực hiện trên VOV, Tiến sĩ Nguyễn Thị Nhung nêu một số đề xuất. Trước hết, cần tuyển dụng, đào tạo phóng viên, phát thanh viên, biên tập viên có vốn kiến thức cơ bản về ngôn ngữ, chữ viết, phong tục tập quán, lối sống của người Tày, Nùng. Bởi theo điều tra cho biết, hiện có đến 42% người Tày, Nùng muốn các từ ngữ dùng trên truyền thông bằng tiếng Tày, Nùng cần sử dụng từ ngữ mẹ đẻ thuần, ít sử dụng từ ngữ vay mượn.
Về nội dung, cần quan tâm nhiều tới tin tức về kinh tế, văn hóa, chính trị của đất nước, của khu vực biên giới, nhất là những thông tin liên quan đến dân tộc Tày, Nùng; quan tâm tới những tri thức giúp làm giàu từ cây chè, cây lúa, bởi có hơn 90% bà con quan tâm, có hứng thú với các nội dung truyền thông này cùng với chương trình mang tính giải trí. Bên cạnh đó, cần tăng cường dạy tiếng mẹ đẻ cho con em người Tày, Nùng để họ có thể tiếp cận hiệu quả truyền thông bằng tiếng mẹ đẻ.
Đặc biệt, cần lắp đặt thêm các trạm thu, phát sóng để tín hiệu tốt hơn. Vì hiện nay, nhiều bà con vẫn không tiếp cận được truyền thông bằng tiếng dân tộc thiểu số do chất lượng thu phát sóng kém.