Các khu bảo tồn biển giúp giảm nhẹ tác động của biến đổi khí hậu

Xây dựng các khu bảo tồn biển sẽ giúp hệ sinh thái biển và người dân thích ứng với 5 tác động chính của biến đổi khí hậu: sự axit hóa đại dương; nước biển dâng; sự gia tăng cường độ bão; thay đổi sự phân bố của thủy sinh vật...

Ngoài ra, các khu bảo tồn có thể tăng cường khả năng dự trữ và hấp thụ các bon do phát thải khí nhà kính, đặc biệt là các khu vực đầm lầy ven biển giúp làm giảm tốc độ biến đổi khí hậu.

Đây là nội dung của một nghiên cứu được đăng trên Tập san của Viện hàn lâm Khoa học quốc gia Hoa Kỳ (Proceedings of the National Academy of Sciences).

Trên thế giới hiện có 3,5% đại dương được dành cho bảo tồn và chỉ có 1,6% được bảo vệ hoàn toàn không cho phép khai thác. Các nhóm nghiên cứu mong muốn tăng tỷ lệ này lên 10% đến năm 2020. Đến năm 2030 có ít nhất 30% đại dương được bảo vệ.

Một bãi san hô tại Phú Quốc. Ảnh: VGP/Công Việt

Trước đây, việc nghiên cứu các khu bảo tồn biển đã được chứng minh hỗ trợ rất tốt cho bảo vệ các loài hoang dã, hỗ trợ hiệu quả cho nghề cá. Nhưng nghiên cứu mới này còn chỉ thêm được việc khu bảo tồn biển có lợi ích cả trong việc giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu. Một điều khá rõ ràng là các khu bảo tồn có thể tạo ra cho hệ sinh thái đại dương và con người các lợi ích quan trọng về khả năng phục hồi khi có biến đổi khí hậu.

Cụ thể, nghiên cứu chỉ ra rằng, bảo vệ đại dương nhiều hơn cũng sẽ giúp cải thiện triển vọng đối với sự phục hồi môi trường sau khi sự phát thải khí nhà kính được kiểm soát. Mục tiêu bảo vệ đại dương của Liên hợp quốc tăng từ 10% đến 30% diện tích độ phủ các khu bảo tồn biển, việc này sẽ đòi hỏi phải có nhiều khu bảo tồn biển quy mô lớn hơn vượt ra ngoài giới hạn của quyền tài phán quốc gia, các khu bảo tồn liên quốc gia.

Việt Nam hiện có 9 khu bảo tồn biển

Các khu vực bảo tồn biển tại Việt Nam gồm Cát Bà, Bạch Long Vỹ, Cồn Cỏ, Cù Lao Chàm, Vịnh Nha Trang, Núi Chúa, Hòn Cau, Côn Đảo, Phú Quốc.

Ông Nguyễn Thanh Bình, Phó Vụ trưởng Vụ Bảo tồn và Thủy sản cho biết, hiện chỉ có 0,17% tổng diện tích biển (1 triệu cây số vuông) đã được đặt mục tiêu bảo tồn nghiêm ngặt, dự kiến tăng 0,24% trong những năm tới.

Song, các khu bảo tồn biển ở Việt Nam cũng đang phải đối mặt với những mối đe dọa nghiêm trọng về ô nhiễm, động đất, hoạt động nổ mìn và đánh bắt cá, xây dựng cơ sở hạ tầng cho du lịch. Điều này làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường và đa dạng sinh học ở các khu bảo tồn biển. Rạn san hô và rong biển đã bị suy thoái; chất lượng nước biển và ô nhiễm nặng từ các tuyến bờ biển càng làm tình hình nghiêm trọng thêm. Trong khi, chưa có nhiều nghiên cứu về đa dạng sinh học và rạn san hô ở các khu bảo tồn biển.

Lý do cho việc các khu bảo tồn biển Việt Nam phải đối mặt với những đe dọa nghiêm trọng là việc chậm lập nên một kế hoạch bảo vệ biển và một khuôn khổ pháp lý còn yếu kém. Ngoài ra, ngân sách cho việc bảo tồn biển còn thiếu, chưa có sự hợp tác hiệu quả giữa các cơ quan trung ương và chính quyền địa phương…

Giải pháp được bà Bùi Thị Thu Hiền, Điều phối Chương trình Biển và Vùng bờ của Tổ chức Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN), từng nêu ra là các khu bảo tồn biển cần dành một phần thu được từ dịch vụ du lịch để tăng cường quản lý và bảo vệ môi trường biển quốc gia.

Một trong những khu bảo tồn làm được điều này là Hạ Long. Nơi đây đã từng thu về 18% trong tổng số 783 tỷ đồng (35 triệu USD) từ dịch vụ du lịch vào năm ngoái để dành cho các hoạt động bảo tồn.

Còn khu bảo tồn biển quần đảo Chàm - Hội An - khu dự trữ sinh quyển thế giới được UNESCO công nhận năm 2009 đã thực hiện thành công chiến dịch "Không có túi nhựa" và "Không đánh bắt cá". Cùng với đó, đảo Chàm đã cấm đánh bắt 0,5% trong tổng diện tích 6.716 ha biển, và sẽ tăng lên đến 10% trong những năm tới. Ngoài ra, còn dành 50% trong tổng số 650.000 đô la thu nhập để bảo tồn và bảo vệ khu bảo tồn biển.

Các nhà khoa học cho biết, các khu dự trữ sinh quyển và các khu bảo tồn biển (MPAs) có tác dụng:

Bảo vệ bờ biển khỏi nước biển dâng, gió bão và các hiện tượng thời tiết cực đoan khác.

Giúp bù lại mức suy giảm năng suất sinh học của đại dương và nghề cá do biến đổi khí hậu gây ra.

Tạo nơi trú ẩn cho các loài thủy sinh để chúng thích nghi với các điều kiện đang thay đổi.

Có thể giúp chống lại sự axit hóa đại dương.

Hiền Anh

Đồn Biên phòng phát huy hiệu quả công tác tuyên truyền chống khai thác IUU

Để nâng cao nhận thức, trách nhiệm của ngư dân trong việc khai thác thủy sản đúng quy định của pháp luật Việt Nam và công ước quốc tế, lực lượng Biên phòng đã tổ chức nhiều biện pháp tuyên truyền, vận động tới ngư dân.

Nghệ An: Duy trì 4 tổ công tác liên ngành kiểm soát nghề cá

Bốn tổ công tác liên ngành được bố trí tại 4 cảng cá lớn ở Nghệ An, thực hiện nhiệm vụ theo kế hoạch thanh tra, kiểm soát nghề cá.

Hà Tĩnh: Kiên quyết xử lý các đối tượng khai thác hải sản trái phép

Mặc dù đã được tuyên truyền và ký cam kết nhưng một số người vẫn sử dụng kích điện để khai thác hải sản trên biển, vi phạm Luật Thuỷ sản 2017 và cảnh báo "thẻ vàng" của Ủy ban Châu Âu.

Tuyên truyền chống khai thác IUU ở huyện ven biển duy nhất Ninh Bình

Huyện Kim Sơn là địa phương duy nhất của tỉnh Ninh Bình giáp biển nên việc tuyên truyền chống khai thác IUU luôn được chú trọng và ưu tiên hàng đầu.

Hà Tĩnh: Những thách thức và giải pháp trong chống khai thác IUU

Mặc dù còn nhiều thách thức và trở ngại trong quản lý, điều hành chống khai thác IUU, tuy nhiên với tinh thần quyết liệt và đồng bộ, Hà Tĩnh đang từng bước giải quyết một cách hiệu quả.

Lồng ghép tuyên truyền chống khai thác IUU cho ngư dân vùng biển

Chủ tàu cá, ngư dân xã Phú Thuận (huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên – Huế) được tuyên truyền về chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) thông qua các cuộc tuyên truyền phổ biến pháp luật.

Nghệ An: Nỗ lực tuyên truyền chống khai thác IUU, đảm bảo an toàn để ngư dân vươn khơi

Trong những năm qua, các ngành chức năng Nghệ An đã chú trọng tuyên truyền cho ngư dân chấp hành nghiêm các quy định về chống khai thác IUU, đồng thời phối hợp ngăn chặn tàu cá địa phương vi phạm vùng biển nước ngoài.

Nghệ An: 100% chủ tàu cá khai thác xa bờ ký cam kết không vi phạm vùng biển nước ngoài

Tất cả chủ tàu, thuyền trưởng khai thác xa bờ ở Nghệ An đã ký cam kết không vi phạm vùng biển nước ngoài, thực hiện cập nhật dữ liệu lên phần mềm VNFishbase nhằm đảm bảo hoạt động tàu cá không vi phạm các quy định về chống khai thác IUU.

Nghệ An: Kiên quyết xử phạt các hành vi vi phạm quy định về khai thác thủy sản

Trong năm 2022, ngành chức năng ở Nghệ An đã kiên quyết xử phạt nhiều vụ vi phạm quy định về khai thác thủy sản, từ đó ý thức chấp hành pháp luật của ngư dân từng bước được nâng cao.

Thanh Hóa: Gắn trách nhiệm người đứng đầu trong chống khai thác IUU

Thời gian tới, Thanh Hóa sẽ tăng cường công tác tuyên truyền cho ngư dân về chống khai thác thủy sản trái phép, kiểm soát việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình cho tàu cá.

Đang cập nhật dữ liệu !