APEC - Nơi khởi đầu của hơn một nửa Hiệp định thương mại tự do trên thế giới

Đó là đánh giá của Thứ trưởng thường trực Bộ Ngoại giao Việt Nam Bùi Thanh Sơn trong khuôn khổ Đối thoại các Hiệp định thương mại khu vực (RTAs)/Hiệp định thương mại tự do (FTAs) diễn ra vào ngày 26/8. Đây là sự kiện quan trọng để chia sẻ quan điểm và kinh nghiệm trong việc đàm phán, ký kết và thực hiện RTAs/FTAs trong khu vực Châu Á - Thái Bình Dương.

Theo Thứ trưởng Bùi Thanh Sơn, hơn một nửa Hiệp định thương mại tự do trên thế giới bắt nguồn từ khu vực APEC. Trong 30 năm qua, các RTAs/FTAs trong khu vực APEC đã phát triển mạnh về số lượng, phạm vi công việc và tinh vi. Theo cơ quan hỗ trợ chính sách APEC, tính đến tháng 12/2016, đã có 165 RTA/FTA do ít nhất một nền kinh tế thành viên APEC ký đã có hiệu lực, trong đó có 62 hiệp định trong nội bộ APEC. Các hiệp định thương mại tự do khu vực sau này hướng đến giải quyết vấn đề thương mại và đầu tư, các vấn đề về hậu cần và phi thuế quan đang được phát triển.

Theo Thứ trưởng thường trực Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, các hiệp định thương mại sẽ mang lại nhiều lọi ích cho nền kinh tế APEC. (Ảnh: baoquocte.vn)

Chủ đề của cuộc đối thoại là "Tạo động lực mới, thúc đẩy một tương lai chia sẻ" của APEC năm 2017. Hội nhập kinh tế khu vực sẽ tiếp tục là một trong những trụ cột hợp tác chính của APEC, bao gồm thúc đẩy RTAs/FTAs và nhằm thực hiện Khu vực Thương mại Tự do châu Á – Thái Bình Dương (FTAAP).

Trong bối cảnh các dấu hiệu tích cực của việc phục hồi kinh tế khu vực và thế giới, việc tận dụng tối đa các lợi ích từ RTAs/FTA là rất quan trọng để tạo ra sự năng động mới cho tăng trưởng kinh tế cũng như thương mại và đầu tư trong khu vực. Nhờ đó thương mại nội khối APEC đã tăng 274%, từ 2,3 nghìn tỷ đô la Mỹ lên 6,3 nghìn tỷ đô la Mỹ trong giai đoạn 2000 - 2016.

Về mục tiêu tương lai, Thứ trưởng Bùi Thanh Sơn cho hay, Việt Nam đang trong quá trình thực hiện mục tiêu Bogor về tự do hoá và thuận lợi hoá thương mại và đầu tư vào năm 2020 cũng như định hình tầm nhìn APEC để thực hiện FTAAP theo hướng của các Nhà Lãnh đạo Kinh tế APEC năm 2010 ở Yokohama, Nhật Bản về "Đường dẫn tới FTAAP".

Các đại biểu tham gia hội thảo về đóng góp của Liên minh Thái Bình Dương đối với việc hiện thực hoá FTAAP do Uỷ ban Thương mại và Đầu tư (CTI) tổ chức.

"Chúng tôi sẽ tiến hành các bước cụ thể để thực hiện một FTAAP, đây là một công cụ chính trong chương trình nghị sự hội nhập kinh tế khu vực APEC. FTAAP nên được coi là một hiệp định thương mại tự do toàn diện bằng cách phát triển và xây dựng các cam kết khu vực đang diễn ra như ASEAN + 3, ASEAN + 6, và Quan hệ đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) ... ", Thứ trưởng Bùi Thanh Sơn cho hay.

Tại cuộc họp lần thứ 24 của AELM vào tháng 11/2016 tại Lima, các nhà lãnh đạo kinh tế APEC đã thông qua Nghiên cứu Chiến lược Tập thể về FTAAP và đưa ra Tuyên bố Lima về FTAAP, hướng dẫn các Bộ trưởng và các SOMs nghiên cứu thêm về đóng góp của các FTA khu vực đối với việc thực hiện FTAAP. Trong đó nhấn mạnh vai trò tiếp tục của APEC như là một vườn ươm và củng cố các sáng kiến hỗ trợ tạo ra một FTAAP trong tương lai, tập trung vào việc xây dựng năng lực cho các thành viên đang phát triển.

Thứ trưởng Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh lợi ích của các FTA đối với tăng trưởng kinh tế, tiếp cận thị trường, thu hút FDI hoặc cải cách thể chế trong nước. Tuy nhiên, trong bối cảnh kinh tế toàn cầu và khu vực hiện nay và dưới tác động của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, đặt câu hỏi là làm thế nào để tận dụng tối đa những lợi ích kinh tế xã hội mà FTA mang lại, đồng thời giảm thiểu các tác động bất lợi phát sinh từ chi phí điều chỉnh, chênh lệch thu nhập.

Ngoài ra, theo thứ trưởng, với sự đa dạng về kinh tế, chính trị và phát triển trong APEC, chia sẻ thông tin, kinh nghiệm và tham gia đàm phán và ký kết các Hiệp định thương mại tự do/ FTA rất hữu ích, thiết thực và cần thiết cho phát triển kinh tế lẫn nhau, ổn định xã hội và chia sẻ sự thịnh vượng cho toàn Châu Á - Khu vực Thái Bình Dương.