Ai sẽ là người giúp Ukraine trả nợ cho Nga?

Hôm 21/10, Nga, Liên minh châu Âu (EU) và Ukraine đã cùng nhóm họp tại Brussels và xác định mức giá Kiev phải trả là 385 USD/1.000 m3 khí đốt từ nay cho tới tháng Ba năm sau. Tuy nhiên, trước khi tiếp tục mua được khí đốt của Moscow, Ukraine phải trả đủ khoản nợ 1,45 tỷ USD. 

"Một trở ngại lớn là Ukraine đã không thể trả nợ tiền mua khí đốt cho Nga trong 7 tháng nay", RT dẫn lời Cao ủy Năng lượng EU Gunther Oettinger phát biểu hôm 21/10.   

Ukraine phải trả trước khoản nợ 1,45 tỷ USD cho Nga mới được nhận nguồn khí đốt cho mùa đông năm nay.

Do đó, Ukraine hiện đang tìm kiếm một "ân nhân" trong bối cảnh nền kinh tế quốc gia ngày càng suy sụp và khoản tiền viện trợ thêm của Qũy Tiền tệ quốc tế (IMF) thì chưa được xác định rõ ràng. Vậy Kiev sẽ trông chờ vào khoản từ đâu để trả đống hóa đơn nợ nần?

Theo Cao ủy Năng lượng EU Oettinger, EU nên trở thành "người môi giới" buôn bán giữa Ukraine và Nga. 

"Nếu Naftogaz không thể trả nợ, một công ty của EU nên mua khí đốt của Nga sau đó bán lại cho Ukraine. Khoản tiền thuế trung chuyển khí đốt của Nga qua Ukraine có thể được dùng để trả tiền mua khí đốt giúp Kiev", ông Oettinger nói. 

Bởi hiện nay, Nga đang vận chuyển hơn 80 tỷ m3 khí đốt sang châu Âu qua hệ thống ống dẫn chạy trên lãnh thổ Ukraine. Mỗi điểm trung chuyển lại quy định các mức thuế quan khác nhau với giá từ 14 – 45 USD/1.000 m3. 

Song, Tổng giám đốc điều hành Tập đoàn Gazprom của Nga, Aleksey Miller lại tỏ ra không hài lòng với lời gợi ý của Cao ủy Oettinger, đồng thời khẳng định duy nhất có Gazprom mới bán khí đốt của Nga cho Ukraine chứ không phải châu Âu. 

"Chúng tôi sẽ không bán khí đốt cho Ukraine thông qua bên thứ ba", ông Miller nói. 

Theo ông Miller, châu Âu không thể bán lại khí đốt cho Ukraine bởi hoạt động cung cấp khí đốt đã được quy định rõ ràng trong từng bản hợp đồng giữa Nga với mỗi nước và đi qua các đường ống dẫn khác nhau. 

Kể từ hồi tháng Sáu, Nga đã cắt nguồn cung khí đốt cho Ukraine sau khi những tranh cãi về giá bán và khoản tiền nợ không được giải quyết. Song hiện nay, Moscow đang yêu cầu Kiev phải trả nợ ít nhất 3,1 tỷ USD trước khi mua tiếp khí đốt. 

Bộ trưởng Năng lượng Ukraine Yuri Prodan thì tuyên bố Kiev sẵn sàng trả số hóa đơn mua khí đốt trong tương lai nhưng không thể trả khoản nợ 3,1 tỷ USD cho Gazprom.

"Chúng tôi đã sẵn sàng trả trước khoản tiền mua khí đốt sắp tới nhưng vẫn chưa tìm ra cách trả số tiền nợ 3,1 tỷ USD", ông Prodan chia sẻ. 

Naftogaz, công ty khí đốt và dầu mỏ quốc gia Ukraine, hiện đang nợ Tập đoàn Gazprom với tổng số tiền lên tới 4,5 tỷ USD. Trong đó, số tiền 3,1 tỷ USD Ukraine phải trả trước cuối năm nay còn khoản tiền 1,45 tỷ USD phải trả trước khi tiếp nhận đợt cung cấp khí đốt mới từ Nga. 

EU hay Đức có thể giúp Ukraine?

Bộ trưởng Năng lượng Nga Aleksandr Novak cho rằng châu Âu sẽ trả tiền giúp Ukraine và càng sớm càng tốt. 

"Nguồn tiền có thể lấy từ khoản thế chấp trong các ngân hàng châu Âu cấp 1, các khoản nợ tạm thời, quỹ tài trợ từ Ngân hàng Phát triển và Tái thiết châu Âu hoặc Ủy ban châu Âu (EC)", Bộ trưởng Novak nói. 

Theo ông Novak, Ukraine sẽ mua 2 tỷ m3 khí đốt và phải trả 770 triệu USD cho Nga cũng như 2 tỷ m3 khí đốt từ các quốc gia châu Âu khác. 

"Nếu châu Âu trả tiền giúp Ukraine, khí đốt sẽ được vận chuyển ngay", Bộ trưởng Novak phát biểu trong một cuộc hội thảo về vấn đề năng lượng tại Moscow hôm 22/10. 

Tổng thống Ukraine Poroshenko hy vọng Thủ tướng ĐứcAngela Merkel sẽ hỗ trợ tiền cho Kiev trả nợ Nga.

Trở ngại chính trong các cuộc đàm phán giữa Nga và Ukraine hiện vẫn chỉ là vấn đề tiền nong. Do đó, ông Novak cho rằng hai bên có thể ký kết hợp đồng mua bán vào ngày thứ Ba tới (28/10) nếu như Kiev chứng minh đủ khả năng thanh toán số tiền mua khí đốt trong tương lai cùng khoản nợ hiện thời. 

Còn theo Tổng thống Vladimir Putin, Nga đã cung cấp tài chính đủ cho Ukraine trong nhiều năm qua và giờ đến lượt châu Âu. 

"Trong bối cảnh hiện nay, các đối tác châu Âu của chúng tôi cần làm chỗ dựa vững chắc và giúp đỡ cho Ukraine", ông Putin chia sẻ. 

Mặc dù nguồn cung khí đốt cho châu Âu hiện vẫn đang hoạt động, nhưng sự kiện Nga cắt khí đốt của Ukraine hồi năm 2006 và 2009 vì không thể trả nợ đã khiến Thủ tướng Đức Angela Merkel phải kêu gọi một hành động tập thể.

"Tất cả mọi người đều phải cùng chung sức bao gồm cả Slovakia", Thủ tướng Merkel phát biểu sau cuộc họp tại Bratislava. 

Hiện nay, nhu cầu sử dụng năng lượng tại Đức đang phụ thuộc vào 25% nguồn cung khí đốt từ Nga và hơn 80% lượng khí đốt sử dụng tại Slovakia đến từ Moscow. 

Bộ trưởng Năng lượng Ukraine Pordan cho biết Slovakia đã bơm nguồn khí đốt dự trữ cho Ukraine để bù đắp việc Nga cắt nguồn cung. Trong mùa đông này, Slovakia có khả năng bơm từ 1 – 2 tỷ m3 khí đốt cho Ukraine. 

Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko lại đang hy vọng Thủ tướng Đức Merkel có thể hỗ trợ trả nợ. 

"Chúng tôi có vài sự lựa chọn từ sự hỗ trợ của IMF cho tới các tổ chức tài chính quốc tế nhằm giúp Naftogaz bù đắp khoản tiền thiếu hụt", ông Poroshenko nói. 

Nội dung được thực hiện qua tham khảo hãng tin Russia Today (RT). RT hiện có khoảng 1.000 chuyên gia truyền thông trên toàn thế giới. RT chuyên nắm bắt những câu chuyện và vấn đề thường bị các phương tiện truyền thông bỏ qua để tạo ra những tin tức ở một khía cạnh rất khác biệt.