20% học sinh miễn thi TN: Hàng loạt băn khoăn!

Tôi còn băn khoăn 20% số học sinh miễn thi tốt nghiệp. Đây là vấn đề rất đáng bàn. Đây là khâu dễ xảy ra tiêu cực nhất, nếu chúng ta không có giải pháp phù hợp.

Trao đổi với PV Infonet, PGS Văn Như Cương – Hiệu trưởng Trường THPT Lương Thế Vinh băn khoăn: “Chẳng hạn 100  học sinh, chúng ta chọn ra 20% học sinh xuất sắc thực sự rồi cho học sinh đó tốt nghiệp. Điều đó chẳng có ý nghĩa gì. Bởi vì, số 20% học sinh giỏi này, nếu giỏi thực sự, thì thi sẽ đỗ. Nếu thi trượt thì số 80% số học sinh còn lại sao mà đỗ được?

Vậy thì, Bộ ưu tiên cho những em “ham học”, học giỏi miễn thi (20%), theo tôi không nên. Và từ đây nảy sinh ra câu chuyện, những em thi có thể trượt, có thể đỗ, phụ huynh những em đó sẽ tìm cách cho con mình nhảy vào trong số 20% học sinh không phải thi tốt nghiệp đó. Như thế là xảy ra tiêu cực rồi.” – PGS Cương nhận định.

Theo PGS Cương, trước đây, từ lớp 9 lên lớp 10 xảy ra câu chuyện, nhiều em sợ thi trượt. Và nếu để chắc chắn đỗ thì bố mẹ phải “chạy”. Cho nên ý tưởng 20% học sinh miễn thi tốt nghiệp của Bộ là gì? Năm nay có thể là 20% miễn thi, sang năm có thể tăng lên 30 – 40%, cho đến khi thay đổi sách giáo khoa mới thì chúng ta có thể hủy bỏ luôn kỳ thi tốt nghiệp hay chăng?

Theo PGS Văn Như Cương, 20% học sinh miễn thi có xảy ra tiêu cực?

Nếu làm như vậy phải là có lộ trình, năm nay "đột ngột” cho tới 20% học sinh không phải thi tốt nghiệp, theo GS Cương, chưa thực sự là giải pháp hay, nhiều trường chưa chuẩn bị. Chưa hết, còn nhiều khâu chúng ta phải đặt dấu hỏi? Tại sao tỉnh, thành nào cũng 20% học sinh không phải thi tốt nghiệp?

“Trong khi đó, những năm trước, qua những năm vừa thi tốt nghiệp THPT như ở Nam Định tỷ lệ đỗ tốt nghiệp tới trên 90%; ngược lại có những tỉnh như: Điện Biên, Lai Châu… tỷ lệ đỗ chỉ gần 70% đến 80%. Vậy Bộ căn cứ vào đâu mà đưa ra tiêu chí 20% học sinh không phải thi tốt nghiệp, và địa phương nào cũng có tiêu chí như vậy ư?” PGS Cương đặt nghi vấn.

Chưa hết, địa phương đã khác nhau, mỗi trường trong địa phương cũng khác nhau.

Không phải trường nào cũng được chỉ tiêu 20% học sinh miễn thi, mà Sở này sẽ phân riêng từng trường. Chẳng hạn trường A được 20% học sinh miễn thi, nhưng trường B được 23% học sinh không phải thi; khi đến trường C chỉ được có 17% học sinh miễn thi tốt nghiệp… Như vậy sẽ tạo ra sự không công bằng! Vậy có xảy ra tiêu cực ở đây không?

Trong số 20% học sinh không phải thi tốt nghiệp Bộ sẽ căn cứ vào điểm trung bình quá trình học, học sinh giỏi, học sinh đoạt giải trong các kỳ thi quốc gia, quốc tế… Tuy nhiên, tiêu chí này cũng chưa công bằng cho lắm! Một em học sinh A ở trường A xếp loại khá; nhưng sang trường B em A có thể xếp loại giỏi.

“Ngoài ra, chưa kể tình trạng có giáo viên tình cảm em A học có điểm tổng kết hơn 7 phẩy, nhưng vì việc gì đó có thể nâng lên cho em A thành 8 phẩy để thành học sinh giỏi, thì đồng nghĩa với khỏi phải thi tốt nghiệp. Vì vậy, tôi rất sợ một mặt Bộ chống tiêu cực, nhưng mặt khác lại tạo kẽ hở để có thể tiêu cực. Điều này rất mâu thuẫn” – PGS Cương phân tích.

Theo PGS Cương, nếu chúng ta có thể bỏ kỳ thi tốt nghiệp THPT, chúng ta làm tốt khâu đánh giá, kiểm tra, thanh tra… để xét, thì kết quả tốt nghiệp mới công bằng được, đánh giá đúng năng lực học sinh.

Việc đánh giá xét tốt nghiệp chúng ta phải đánh giá cả quá trình học phổ thông rồi chia ra điểm trung bình, em nào đỗ tốt nghiệp sẽ được cấp chứng chỉ để học sinh làm việc này, việc kia. Em nào không học nữa có thể làm công nhân. Còn em nào học nữa có thể tham gia kỳ thi đại học, cao đẳng…

“Mặc dù ý tưởng là đúng rồi, nhưng trong quá trình thực hiện, đánh giá xét đỗ tốt nghiệp chúng ta không nghiêm vẫn sẽ xảy ra tiêu cực, không đảm bảo công bằng cho học sinh. Đôi khi không “ăn tiền” cũng xảy ra tiêu cực, vì trong quá trình xem xét, con ông này, bà kia làm to người ta sẽ nể nang xét cho qua… thì đó là vấn đề sẽ không công bằng.” – PGS Cương băn khoăn.